نقد محتوایی حکایت های کوتاه منطق الطیر

منطق الطیر یکی از متون عرفانی مهم ادبیات فارسی است که از دیرباز مورد توجه فارسی زبانان قرار گرفته و جایگاه خاصی را در عرصه ادبی کشور به دست آورده است. کلیت کتاب به نظم است و در برگیرنده داستانی اصلی و حکایت هایی فرعی در مورد موضوعات عرفانی است. به همین دلیل یکی از ویژگی های بارز آن، جنبه ی داستان پردازی آن است. عطار با توجه به سبک داستان پردازی و شیوه شاعری خود، این داستان ها را متناسب با مقصود مورد نظر خود و برای بیان تجربیات عرفانی، مفاهیم اخلاقی، موضوعات مختلف حکمی، تعلیمی و در نهایت برای بیان رموز عشق و شور و شوق عاشقانه خود به کار می برد. داستان هایی که از همه نوع و در هر موضوعی هستند. این داستان ها بستر مناسبی را برای بیان مضامین و موضوعات مختلف فراهم آورده اند. سادگی بیش از حد زبان عطار در روایت داستان ها و به کارگیری تمثیل در شیوه ی داستان سرایی باعث جذابیت داستان ها شده، به طوری که در سطوح روایی و تمثیلی، از جنبه های مختلف قابل بررسی هستند؛ از نظر ساختار، مضامین متعدد، زاویه دید، طرح، شخصیت ها، گفت-وگو و لحن در فضای آن، جنبه ی روایتی و... به همین منظور در پژوهش حاضر برگزیده ای از داستان های منطق الطیر همراه با داستان کلی آن یعنی سفر مرغان به سوی سیمرغ، مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین ابتدا به تعریف متغیرها و مفاهیمی چون نقد و انواع آن و بعضی از عناصر داستان از قبیل طرح، شخصیت، روایت، موضوع، مضمون، زاویه ی دید، گفتگو، لحن و فضا که متناسب با وجوه تمثیلی آن است، پرداخته ایم و پس از آشنایی با کلیت داستان ها، نقد و روش تحلیل محتوایی آن مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه گیری کوتاهی از آن ها آورده شده و در نهایت، نتیجه گیری کلی ارائه شده است.